Νέα αρχαιολογική ανακάλυψη αλλάζει την ιστορία της Κύπρου

Αντικείμενα που βρέθηκαν σε αρχαιολογικό χώρο στην Κύπρο ενισχύουν τη θεωρία ότι οι πρώτες αποικίες ανθρώπων στην περιοχή εμφανίστηκαν περίπου 1.000 χρόνια νωρίτερα από ό, τι πιστευόταν παλαιότερα. Η ανακάλυψη αυτή καλύπτει ένα σημαντικό κενό στην Kυπριακή ιστορία.

Ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο Αγία Βαρβάρα - Ασπροκρεμνός (ABA) που διενήργησαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το Πανεπιστήμιο Κορνέλ και το Πανεπιστήμιο της Κύπρου ανακάλυψαν, μεταξύ άλλων αντικειμένων, το παλαιότερο ολοκληρωμένο ανθρώπινο ειδώλιο στο νησί.

Ο αρχαιολογικός χώρος χρονολογείται μεταξύ 8800-8600 π.Χ., κοντά στην αρχή της Νεολιθικής Περιόδου - επίσης γνωστή ως την Ύστερη Εποχή του Λίθου - όταν η μετάβαση από το κυνήγι στις γεωργικές οικονομίες εξαπλωνόταν σταδιακά σε όλη τη Μέση Ανατολή.

«Αυτό μας αποδεικνύει ότι η Κύπρος ήταν αναπόσπαστο μέρος της νεολιθικής επανάστασης που είδε σημαντική αύξηση στον τομέα της γεωργίας και στην εξημέρωση των ζώων», εξηγεί η Sally Stewart, ερευνήτρια του Κέντρου Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, στον συγγραφέα Sean Bettam, του τμήματος Τέχνης και Επιστημών του ίδιου Παν/μιου. «Με τη γεωργία ήρθε ο πλεονασμός, η αφθονία σε φαγητό αλλά και σε ελεύθερο χρόνο. Οι άνθρωποι είχαν πια το χρόνο να στραφούν σε άλλες δραστηριότητες όπως η παραγωγή και η εικονιστική τέχνη».

Το ειδώλιο - ένα πλήρες γυναικείο ομοίωμα - βρέθηκε σε μια συλλογή από πυριγενή λίθινα αντικείμενα που περιελάμβανε επίσης δύο επίπεδα λίθινα εργαλεία, ένα εκ των οποίων έφερε εκτεταμένα υπολείμματα κόκκινης ώχρας. Η ανακάλυψη των εργαλείων παρέχει μια περαιτέρω απόδειξη της σημαντικής βιομηχανικής δραστηριότητας που συνδέεται με την παραγωγή λίθινων εργαλείων και την επεξεργασία της ώχρας.

Οι ερευνητές πίστευαν μέχρι σήμερα ότι η Κύπρος απέκτησε γεωργικό τρόπο ζωής πολύ αργότερα από τις ηπειρωτικές περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Αλλά με λιγότερο από 100 χιλιόμετρα απόσταση μεταξύ τους, οι έποικοι θα μπορούσαν εύκολα να διασχίσουν τα νερά από τις περιοχές όπου σήμερα βρίσκεται η βόρεια Συρία, η Τουρκία και ο Λίβανος, και να δημιουργήσουν αποικίες στην περιοχή.

«Οι άνθρωποι θα είχαν δει τα βουνά και πιθανό να προσελκύστηκαν από την αφθονία των πετρωμάτων πυριτόλιθου», λέει η Stewart.«Είχαν ήδη αρχίσει να χρησιμοποιούν πυριτόλιθο για την κατασκευή λίθινων εργαλείων και θα ήθελαν να εκμεταλλευτούν τους πλουσίους πόρους του νησιού.».

Η περιοχή στην ABA ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 1990. Παρόμοιες θέσεις βρέθηκαν το 1998 από τις Stewart και Carole McCartney του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η προκαταρκτική ανάλυση των αντικειμένων που βρέθηκαν εκεί οδήγησαν την McCartney να υποθέσει ότι τα ευρήματα είναι παλαιότερα από ό, τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα. Μέχρι το 2005, η Stewart, η McCartney και ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου Cornell, Stuart Manning, έκαναν πλάνα για να ερευνήσουν την περιοχή στην AΒA και τελικά προέβησαν σε πλήρη ανασκαφή.

«Με αυτές τις ανακαλύψεις μπορούμε πραγματικά να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα για το τι συνέβαινε στην Κύπρο τα πρώτα χρόνια», δηλώνει η Stewart. «Δεν μπορούμε πλέον να θεωρούμε πως βρισκόταν στο περιθώριο σε σχέση με το τι συνέβαινε σε όλη την γύρω περιοχή εκείνη την εποχή».

Φωτογραφία: Jessica Lewis
Πηγή: sigmalive.com