Ο ευρωπαϊκός δορυφόρος του Αρη Mars Express κατέγραψε με λεπτομέρεια δύο γειτονικούς κρατήρες με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά στην περιοχή Arrabia Terra του κόκκινου πλανήτη.Ο κρατήρας Danielson*, με διάμετρο 60 χιλιομέτρων χαρακτηρίζεται από ένα φαινόμενο που αποκαλείται «Yardangs», και στην ουσία περιγράφει μακρόστενα βράχια, απομεινάρια από πετρώδεις λόφους που έχουν φαγωθεί από τους ανέμους, τη σκόνη και την πολυκαιρία. Το όνομα προέρχεται από την τουρκική διάλεκτο και το εισήγαγε πρώτος ο Σουηδός εξερευνητής Σβεν Χέντιν, όταν πρωτοπαρατήρησε τέτοιους σχηματισμούς βράχων στην έρημο της κεντρικής Ασίας Λοπ Νουρ. Στη Γη μπορούν επίσης να παρατηρηθούν στη Βόρεια Αφρική και στην Αριζόνα των ΗΠΑ.
Επίσης, ο κρατήρας αυτός είναι γεμάτος με στρώματα από εναποθέσεις πετρωμάτων τα οποία έχουν οξειδωθεί και διαβρωθεί με τον καιρό. Στο μικρότερο κρατήρα Kalocsa, διαμέτρου 33 χιλιομέτρων, απουσιάζει εντελώς το φαινόμενο Yardangs αλλά και η σύνθετη διαστρωμάτωση, ενώ ο πυθμένας του είναι 1000 μέτρα πιο υπερυψωμένος από τον πυθμένα του πρώτου.
Τα απόκρημνα βράχια του κρατήρα Danielson, δείχνουν πως πρέπει να δημιουργήθηκαν από βόρειους - βορειανατολικούς ανέμους. Οι άνεμοι αυτοί πρέπει να είναι υπεύθυνοι για τη μεταφορά ιζημάτων, τα οποία όταν ήρθαν σε επαφή με νερό πετροποιήθηκαν. Αργότερα, σε περίοδο ξηρασίας άρχισαν πάλι να διαβρώνονται δημιουργώντας σταδιακά αυτή τη διαστρωμάτωση που παρατηρείται στις φωτογραφίες. Οι κλιματολόγοι υποστηρίζουν πως αυτές τις αλλαγές στο κλίμα του Αρη οφείλονται στις περιοδικές μετατοπίσεις του άξονα περιστροφής του πλανήτη, φαινόμενο που παρατηρείται και στη Γη. Στον κρατήρα Kalocsa όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά: δεν υπάρχουν ούτε εναποθέσεις ιζημάτων, ούτε βράχια φαγωμένα απ' τους ανέμους. Η διαφοροποίηση έγκειται στην υψομετρική διαφορά του πυθμένα, καθώς δεν είτε δεν ήταν σε θέση να συγκρατήσει νερό είτε δεν είχε πρόσβαση στα υπόγεια αποθέματα νερού και συνεπώς δεν μετατράπηκε ποτέ η σκόνη που έφερνε ο άνεμος σε πέτρωμα.Τέτοιες έρευνες είναι σημαντικές για την κατανόηση του κλίματος του δίδυμου μας πλανήτη. Η παρατήρηση του κλίματος των υπόλοιπων πλανητών είναι σημαντική και για την κατανόηση του κλίματος στη Γη. Ας μη ξεχνάμε για παράδειγμα πως η κατανόηση του φαινομένου του θερμοκηπίου βασίζεται κυρίως στη μελέτη του κλίματος της Αφροδίτης.
* Ο κρατήρας Danielson, πήρε το όνομα του μηχανικού George E Danielson, κατασκευαστή πολλών φωτογραφικών μηχανών που ταξίδεψαν σε δορυφόρους στον Αρη. Ο κρατήρας Kalocsa πήρε το όνομά του από μια πόλη της Ουγγαρίας διάσημης για το αστεροσκοπείο της.
(photo 1: Ο ευρωπαϊκός δορυφόρος του Αρη Mars Express κατέγραψε με λεπτομέρεια δύο γειτονικούς κρατήρες με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά στην περιοχή Arrabia Terra του κόκκινου πλανήτη. (Πηγή: ESA/DLR/FU Berlin - G. Neukum).
photo 2: Ο κρατήρας Danielson, με διάμετρο 60 χιλιομέτρων χαρακτηρίζεται από ένα φαινόμενο που αποκαλείται «Yardangs», και στην ουσία περιγράφει μακρόστενα βράχια, απομεινάρια από πετρώδεις λόφους που έχουν φαγωθεί από τους ανέμους, τη σκόνη και την πολυκαιρία. (ESA/DLR/FU Berlin -G.Neukum)
Πηγή: naftemporiki.gr
