Ο μεγάλος «εχθρός» των ασθενών
Το ΜRSA αποτελεί έναν μεγάλο «εχθρό» για τους νοσηλευόμενους ασθενείς που έχουν αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορεί να «τρυπώσει» σε τραύματα αλλά και σε χειρουργικές συσκευές και εργαλεία και να θέσει σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή ορισμένων ατόμων.
Τα ξεσπάσματα του ΜRSA λαμβάνουν χώρα κατά κύματα καθώς νέα στελέχη του βακτηρίου εμφανίζονται και καταλαμβάνουν τη θέση των παλαιότερων, καθιστώντας δύσκολο το έργο των ειδικών που βρίσκονται στο… κατόπι τους.
Ωστόσο το πώς ακριβώς «εδραιώνονται» από γενετικής απόψεως οι επιδημίες του ΜRSA παρέμενε μέχρι σήμερα σε μεγάλο βαθμό μυστήριο για τους επιστήμονες.
Τώρα ερευνητές στις ΗΠΑ και στην Κίνα αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Nature Medicine» ότι ανακάλυψαν ένα γονίδιο-«κλειδί» που ονομάζεται sasX. Το γονίδιο εντοπίστηκε μετά από εξέταση δειγμάτων που ελήφθησαν από 807 ασθενείς με S. aureus οι οποίοι είχαν νοσηλευθεί σε κινεζικά νοσοκομεία τα τελευταία 10 έτη.
Το γονίδιο-«κλειδί»
Όπως προέκυψε, στελέχη του MRSA που έφεραν το sasX ήταν σε θέση να προσδένονται καλύτερα στους ρινικούς βλεννογόνους ποντικών σε σύγκριση με άλλα στελέχη του βακτηρίου που δεν έφεραν το γονίδιο. Το MRSA εκτός από αναπνευστικές λοιμώξεις προκαλεί και σοβαρές δερματικές λοιμώξεις. Αναλύσεις έδειξαν ότι και σε αυτού του είδους τις λοιμώξεις η ύπαρξη του sasX συνδεόταν με εμφάνιση σοβαρότερων βλαβών στο δέρμα σε σύγκριση με άλλα στελέχη που δεν έφεραν το γονίδιο.
Οι ερευνητές εκτιμούν πως ένας από τους κύριους λόγους για τη δριμύτητα που δείχνουν τα στελέχη του MRSA με το γονίδιο sasX είναι το ότι «κολλούν» σφιχτά μεταξύ τους. «Εκτιμούμε ότι όταν τα βακτήρια κολλούν το ένα με το άλλο, καθίσταται πιο δύσκολο για τα λευκά αιμοσφαίρια να τα ‘καταβροχθίσουν’ και να τα εξοντώσουν».
Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Μάικλ Οτο, μοριακό μικροβιολόγο στο Εθνικό Ινστιτούτο για τις Αλλεργίες και τις Μεταδοτικές Ασθένειες των ΗΠΑ στη Βηθεσδά του Μέριλαντ, ανακάλυψε επίσης ότι το sasX ήταν αρχικώς άκρως σπάνιο και άρχισε σταδιακώς να γίνεται ολοένα και πιο κοινό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συχνότητα εμφάνισής του στα δείγματα που εξετάστηκαν ήταν της τάξεως του 21% το 2003 και παρουσίασε σχεδόν διπλασιασμό το 2011 φθάνοντας στο 39% των δειγμάτων.
Κίνδυνος εξάπλωσης
Στη μελέτη σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή το sasX έχει κάνει… δυναμική εμφάνιση σε στελέχη του MRSA που κυκλοφορούν στην Ασία, ωστόσο είναι πιθανό να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη του κόσμου. «Δεν το έχουμε εντοπίσει σε πολλά άλλα μέρη, αλλά ίσως αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχουμε διερευνήσει ενδελεχώς το θέμα» σημειώνει ο Δρ Οτο και προσθέτει: «Υπάρχει σίγουρα κίνδυνος καθώς γνωρίζουμε ότι αυτά τα στελέχη εξαπλώνονται εύκολα».
Σε κάθε περίπτωση ο χαρακτηρισμός των πιο επικίνδυνων στελεχών του MRSA δείχνει στους ειδικούς τον δρόμο για να νικήσουν κάποια ημέρα το υπερβακτήριο. «Το ιερό δισκοπότηρο είναι το να εντοπιστεί ένα γονίδιο που κάνει το βακτήριο ισχυρό και να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο εναντίον του» σημειώνει ο Φρανκ Λόουι, ειδικός στις μεταδοτικές ασθένειες από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, και συμπληρώνει: «Μέχρι σήμερα οι προσπάθειες δεν έχουν στεφθεί με επιτυχία οπότε η καινούργια ιδέα είναι να συνδυαστούν σε ένα εμβόλιο διαφορετικές πρωτεΐνες που χαρίζουν δριμύτητα στο βακτήριο. Το sasX αποτελεί έναν τέτοιο καλό στόχο για ανάπτυξη εμβολίου». Πηγή: in.gr
